CNSH. Trương Văn Hải
IVFMD Tân Bình
 
Bệnh viêm phổi cấp Covid 19 do một loại virus có tên là SARS-COV-2, cùng họ với SARS gây đại dịch năm 2003 gây ra. COVID 19 được phát hiện lần đầu tiên vào cuối năm 2019 tại Vũ Hán, Trung Quốc. Ngày 11/03/2020, WHO nhận định dịch COVID-19 là đại dịch toàn cầu. Cũng trong ngày 11/02/2020, Ủy ban quốc tế về phân loại virus ICTV thông báo, tên của loại virus mới (trước đây gọi là nCoV) là virus Corona 2 gây ra Hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS-CoV-2). Tên này được chọn bởi đặc tính gene của virus này liên quan đến loại virus Corona gây dịch bệnh SARS vào năm 2003. Tuy nhiên, 2 loại virus này là khác nhau, SARS-CoV-2 được cho là có mức độ nguy hiểm, lây lan nhanh hơn nhiều so với SARS-CoV. Hiện nay sức tàn phá của bệnh dịch này là rất nặng nề trên nhiều khía cạnh y tế, kinh tế, xã hội.
 
Liên quan đến những trường hợp mang thai mắc virus, chỉ có một số các báo cáo nhỏ về đặc điểm nhau thai trong những tháng đầu tiên của đại dịch. Gần đây, ngày càng có nhiều trường hợp nhiễm trùng nhau thai do SARS-CoV-2 được mô tả, tuy nhiên câu hỏi liệu có sự lây nhiễm SARS-CoV-2 từ mẹ qua thai nhi thông qua nhau thai hay không vẫn đang bỏ ngỏ. Một số nghiên cứu gần đây cho thấy rằng sự lây truyền ở trẻ sơ sinh là rất hiếm và không có biến đổi về mô bệnh học ở các nhau thai từ mẹ nhiễm SARS-CoV-2, cũng như không có bất kỳ nguy cơ rõ ràng nào lớn về sẩy thai tự nhiên, tiền sản giật, sản giật, sinh non hoặc thai chết lưu. Tuy nhiên, một số trường hợp cỡ mẫu lớn vẫn chưa được báo cáo do những khó khăn về phương pháp và đối tượng nghiên cứu.
 
Nghiên cứu bệnh chứng này nhằm báo cáo phân tích một loạt lớn các nhau thai từ các bà mẹ dương tính với SARS-CoV-2 được quan sát tại trung tâm điều trị COVID-19 trong đại dịch. Nghiên cứu đánh giá mô bệnh học, cấu trúc và hóa mô miễn dịch giữa 83 nhau thai từ nhóm thai phụ nhiễm SARS-CoV-2 và 142 nhau thai từ nhóm chứng trong thời gian tháng 9/2020 đến 1/2021.
 
Kết quả:
-         không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về tuổi mẹ và tuổi thai giữa các bà mẹ dương tính với SARS-CoV-2 và bà mẹ từ nhóm đối chứng (p > 0,05); trọng lượng bánh nhau cũng không có khác biệt (p=0.48).
-         Tỷ lệ suy giảm chức năng mạch máu của mẹ không khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa nhóm nghiên cứu và nhóm chứng (54,3% so với 43,7% p= 0,19). Ngược lại, đã có sự khác biệt về tình trạng suy giảm chức năng mạch máu thai nhi (21,1% so với 4,2% p <0,001). Các dấu hiệu liên quan đến bệnh lý động mạch (40,9% so với 1,4% p <0,0001), viêm màng rụng (32,4% so với 0,7, p <0,0001), lắng đọng fibrin quanh túi thai (36,6% so với 3,5% p <0,0001) và huyết khối mạch máu thai nhi (22,5% so với 0,7% p <0,0001) cao hơn đáng kể giữa nhóm nghiên cứu so với nhóm chứng. Tỷ lệ tăng mạch máu nhung mao thấp hơn (12,7% so với 34,5%; p <0,001) được quan sát thấy ở nhóm dương tính với SARS-CoV-2.
 
Kết luận: Nghiên cứu này được thực hiện trên một số lượng lớn nhau thai, cho thấy rằng trong những trường hợp phụ nữ mang thai dương tính với SARS-CoV-2 mà không truyền bệnh cho thai nhi, thì nhau thai phần lớn không bị ảnh hưởng bởi quá trình viêm. Tuy nhiên, có một số đặc điểm thường gặp hơn ở nhau thai của những phụ nữ bị nhiễm bệnh, cụ thể là huyết khối ở người mẹ và viêm màng rụng, tăng fibrin ở tế bào kẽ, và trong một số trường hợp hiếm gặp hơn là huyết khối thai nhi. Khi đại dịch tiếp tục gia tăng, những nghiên cứu như thế này sẽ trở nên cấp thiết hơn để làm rõ cơ chế lây truyền từ mẹ sang con và ảnh hưởng của virus đối với thai nhi.
 
Tài liệu tham khảo:
L. Resta et al., “SARS-CoV-2 and Placenta: New Insights and Perspectives,” Viruses, vol. 13, no. 5, p. 723, Apr. 2021, doi: 10.3390/v13050723.

Từ khóa: SARS-CoV-2 và nhau thai: những quan điểm mới